Gefeliciteerd, je bent achttien! Eindelijk mag je autorijden (als je je rijbewijs hebt dan) en legaal alcohol kopen en drinken. Je bent volgens de Nederlandse wet nu meerderjarig en daar kleven allerlei fijne voordelen aan. Zo mag je zelf een abonnement afsluiten voor je mobiele telefoon, een bankrekening openen, een abonnement op de sportschool nemen, noem maar op.
Maar er zijn ook nadelen. Het is namelijk de bedoeling dat je nu ook andere zaken zelf gaat regelen. Je verzekeringen bijvoorbeeld.
Een overzicht van de belangrijkste veranderingen, in negen stappen:
Een identiteitskaart moet je hebben vanaf je veertiende jaar, dus die heb je als het goed is al. Nu je achttien bent is het echter wel je eigen verantwoordelijkheid om te zorgen dat die nog geldig is, dus let op de datum en vraag bijtijds een nieuwe aan.
Op je identiteitskaart (paspoort en rijbewijs) staat je burgerservicenummer. Dit nummer is belangrijk om veel overheidszaken te kunnen regelen. Je hebt het nodig om je digid (digitale identiteit) aan te kunnen vragen. Heb je nog geen digid dan is het verstandig om het snel te regelen; het duurt namelijk minimaal een week voordat je digid het doet.
Voor het activeren van je account heb je een mobiele telefoon nodig, een gebruikersnaam en een goed wachtwoord.
Waarschijnlijk heb je allang een eigen bankrekening. Zo niet, dan heb je geen toestemming van je ouders meer nodig om er een te openen.
Heb je wel al een bankrekening, dan moet je die omzetten van een juniorrekening in een standaard rekening voor volwassenen. En let op: zo'n bankerekening kost vaak geld. Voor studenten (of scholieren) zijn vaak nog wel gratis rekeningen te openen.
Tot je achttiende viel je in de polis van je ouder(s), nu niet meer. Je moet nu zelf een zorgverzekering afsluiten, dit is wettelijk verplicht. Het is verstandig om je hier ruim van te voren in te verdiepen, want er zitten grote verschillen in de poliskosten. Er zijn zorgverzekeringen waar je 140 euro per maand betaalt en je hebt ze ook waar de maandpremie 80 euro is.
En misschien heb je meer verzekeringen nodig? Een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering (WA) bijvoorbeeld. Doe dit - helemaal als je thuiswoont - wel in overleg met je ouder(s), want vaak val je bij een WA of inboedelverzekering wel nog gewoon in de polis van je ouders.
Lees ook: Besparen op je verzekeringen, je hebt er maar drie nodig
Gelukkig bestaat er een tegemoetkoming voor onder andere zorg- en huurkosten van de overheid. Vanaf je achttiende kan je (met je digid) zo’n toeslag aanvragen.
Lees ook: Belastingtoeslagen, spaar ze allemaal
Zit je op school dan krijg je van het Rijk een tegemoetkoming scholieren. Dit moet je wel zelf aanvragen via de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Deze tegemoetkoming bestaat uit een basistoelage en eventueel een aanvullende toelage.
Studeer je? Dan heb je recht op een basisbeurs, eventueel een aanvullende beurs en kan je studielening aanvragen. Dit moet je ook zelf doen en gaat ook via de Dienst Uitvoering Onderwijs van het ministerie van OCW.
Je mag nu zonder tussenkomst – of hulp – van je ouders zelf overeenkomsten aangaan. Lid worden van een sportclub bijvoorbeeld, via internet dingen bestellen, een abonnement op de Donald Duck afsluiten, een nieuw telefoonabonnement afsluiten, geld lenen, starten met rijlessen.
Het is wel zo dat je dus ook zelf ook verantwoordelijk bent voor de kosten die hieraan vastzitten. Die moet je dus zelf betalen. Bovendien ben je zelf aansprakelijk mocht er iets misgaan (of je kan het niet meer betalen).
Trouwen is ook een overeenkomst. Je mag dus als je achttien bent, zonder toestemming van je ouders trouwen of een samenlevingscontract aangaan.
Vanaf je achttiende mag je officieel stemmen, bij de Tweede Kamerverkiezingen bijvoorbeeld, maar ook voor je eigen gemeenteraad. Bovendien mag je je ook kandidaat stellen bij verkiezingen.
Zodra je achttien bent en je gaat werken, moet je belasting gaan betalen. Vaak gebeurt dat via je werkgever (het verschil tussen je bruto en nettosalaris). Het positieve is dat je zeker in het begin van je carrière hier weer een deel van terugkrijgt van de Belastingdienst.
Je bent nu ook verantwoordelijk voor je eigen daden. Schop je per ongeluk een ruitje van de buren in, dan hoeven je ouders hier niet meer op te draaien, ook niet voor je schulden of boetes. Bovendien moet je er nu zelf voor zorgen dat je regelmatig naar de tandarts gaat, dat je niet te veel spijbelt, et cetera.
Naast je eigen verantwoordelijkheid ben je voor de wet nu ook zelf aansprakelijk voor alles wat je doet. Ook als je nog bij je ouders woont. Bovendien wordt - als het zover komt - berecht volgens het volwassenrecht.
Lees ook: Drie tips om je kinderen schuldenvrij te houden
Wat verandert er voor je ouder(s)?
Naast de hele lijst hierboven, verandert er nog wat voor ouders waarvan de kinderen achttien worden of net zijn:
- De kinderbijslag vervalt en het kindgebonden budget stopt.
- Ben je gescheiden, dan krijg jij geen kinderalimentatie meer maar wordt dat rechtstreeks aan het achttienjarige kind overgemaakt. Tenzij je dit anders hebt geregeld natuurlijk.
- Je kind is officieel meerderjarig, maar je bent nog wel wettelijk verplicht om te voorzien in de kosten voor levensonderhoud, school of studie. Deze onderhoudsplicht loopt door tot je kind 21 is.
Volgende keer verder gaan?
Sla je voortgang op en onthoud waar je gebleven bent.
Maak een gratis account aan Ben je al lid? Log in