We stellen je graag voor aan Tim Mortelmans: hoofd van de afdeling doorlopend toezicht bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM). In zijn functie houdt hij toezicht op het werk van beleggingsadviseurs en vermogensbeheerders.
Tim zal geregeld gastcolumns voor IEXGeld schrijven. Hieronder staat zijn eerste tekst, waarin hij uitlegt dat een AFM-vergunning geen garantie voor een goede belegging is.
Ik werk inmiddels al negen jaar bij de AFM en ik houd dus al negen jaar toezicht op het werk van beleggingsadviseurs en vermogensbeheerders.
Dat toezicht begint vaak met het verlenen van een vergunning. Alleen beleggingsadviseurs en vermogensbeheerders met een vergunning mogen diensten aanbieden in de markt – óók als ze alleen execution only-diensten (waarbij je zelf online je producten aankoopt) bieden.
Er zijn verschillende manieren waarop consumenten kunnen beleggen. Daarom houdt de AFM ook op verschillende manieren toezicht op deze markt.
Betrouwbaar en deskundig
Om een vergunning te krijgen, moeten financiële ondernemingen aan bepaalde eisen voldoen. Degene die de leiding heeft moet bijvoorbeeld betrouwbaar en deskundig zijn. Als een onderneming zonder vergunning werkt, dan kan de AFM maatregelen tegen de onderneming nemen.
Daarnaast houden wij in de gaten of beleggers wel op de juiste manier geïnformeerd worden over beleggingen. Ook hiertoe zijn de ondernemingen wettelijk verplicht.
Ondernemingen die effecten uitgeven moeten in veel gevallen bovendien een prospectus beschikbaar stellen. Afhankelijk van het type aanbieder en aanbieding moet deze vooraf ter goedkeuring aan de AFM worden voorgelegd.
Geen feitencheck
Dat laatste wil overigens niet zeggen dat de belegging zelf per definitie een goede belegging is. De AFM moet het prospectus namelijk goedkeuren als een aantal wettelijk vastgestelde onderwerpen er op een goede manier in is opgenomen.
In het prospectus staat onder andere informatie over:
- de onderneming die de effecten aanbiedt
- de effecten die de onderneming aanbiedt
- de risico’s die aan de belegging kleven
- wie verantwoordelijk is voor de informatie in het prospectus.
De AFM wordt niet geacht te controleren of die informatie ook echt klopt en of iets dus al dan niet een goede belegging is. Al zullen we natuurlijk wel altijd vragen stellen als er rare dingen in staan en de onderneming er toe bewegen een zo eerlijk mogelijk beeld van de belegging te geven.
Vergunning intrekken
Als een partij eenmaal een AFM-vergunning heeft, houdt de AFM daar doorlopend toezicht op. We blijven dan in de gaten houden of de onderneming zich wel aan de wet houdt en het belang van de belegger wel goed dient. Als hij er een potje van maakt, kunnen we ingrijpen.
Eerst zullen we dan met hem of haar in gesprek gaan en hem of haar proberen te bewegen de gedragingen aan te passen. Komt hij of zij dan nog niet in beweging, dan kunnen we strengere maatregelen treffen. We kunnen dan een boete opleggen of, in het ergste geval, de vergunning intrekken.
Consumentenbescherming
En dan? Als iemand dan gewoon doorgaat met zijn in dat geval niet al te zuivere praktijken? Dan nog kan de AFM wel iets. Als zo'n partij beleggers misleidt kunnen we alsnog een boete opleggen, op grond van de Wet handhaving consumentenbescherming.
En als ze het echt heel bont maken is er een andere partij die het van ons overneemt (omdat we dan niet meer bevoegd zijn): het Openbaar Ministerie. Want op echte oplichters houden wij geen toezicht, die horen in het strafrecht thuis.
Lees ook: De beste vermogensbeheerder bestaat niet. Zoek er een die bij je past.
