“Dit is de eerste grote crisis waarin de rijken nog rijker zijn geworden,” riep De Volkskrant afgelopen zaterdag. Aanleiding waren cijfers van het CBS waaruit bleek dat de 1% rijkste Nederlanders ongeveer een kwart van al het particuliere vermogen bezitten. In 2008 was dat ruim een vijfde. Of dat leuk is hangt vooral af van de vraag of je wel of niet tot die 1% behoort, maar belangrijker is misschien nog wel de vraag: hoe komt dat?
De Volkskrant vraagt het een hoogleraar, die tot de volgende conclusie komt: “De rijksten hebben vermogensbeheerders en die zijn mondiaal actief in bijvoorbeeld hedgefondsen, waardoor ze de crisis hebben kunnen ontwijken.”
Aardig gevonden, maar maakt dat nu echt het verschil? Hedgefondsen zijn de laatste jaren helemaal niet zo’n geweldige belegging geweest. De wereldwijde hedgefundindex is sinds 2009 met 12% gestegen, terwijl de doodgewone Hollandse AEX-index met 16% opliep. En dan rekenen we het dividend op een gewone AEX-belegging nog niet eens mee.
Nauwelijks renderend spaargeld
Internationale vermogensbeheerders die hedgefondsen adviseren zijn doorgaans ook nog niet de goedkoopste, dus het moet een knappe rijke zijn geweest die met een portefeuille vol internationale hedgefondsen beter heeft gepresteerd dan een eenvoudige belegger in Nederlandse aandelen.
Ik denk, zonder er onderzoek naar te hebben gedaan, dat de werkelijke oorzaak van de outperformance door de allerrijksten veel simpeler is: het is het verschil tussen wel en niet beleggen.
Bij de gemiddelde Nederlander, zo stelt de krant, “bestaat het vermogen grotendeels uit het eigen huis”. Dat is de afgelopen jaren sowieso minder waard geworden en wat die Nederlander over had na de crash van 2008 is uit angst voor verdere dalingen voor het grootste deel in nauwelijks renderend spaargeld gaan zitten.
Quote 500
Rijken hebben meestal een groter deel van het vermogen vrij (hoe meer je hebt, hoe minder er procentueel vastzit in huizen en spaarpotjes voor onvoorziene uitgaven) en zijn over het algemeen beter thuis op de beleggings- en investeringsmarkt. De Quote 500 staat niet voor niets vol met ondernemers. Dat geld verdienen met risico’s gepaard gaat, hoef je deze mensen niet uit te leggen.
Zoals ik al zei, ik heb het niet cijfermatig onderzocht, maar het lijkt me stukken aannemelijker dat die rijken niet rijker zijn geworden omdat ze ingewikkeld met hedgefondsen bezig waren, maar simpelweg omdat ze hebben belegd, in plaats van gespaard.
Geld wegzetten: spaarrekening of de beurs op?
Het meest wrange van het nieuws over die 1% is dan ook vooral dat een flink deel van die andere 99% - het deel dat ervoor koos om niet direct nodig, vrij belegbaar geld op een simpele spaarrekening te parkeren - ook gewoon rijker had kunnen zijn.